Trước hết phải kể đến công trình nghiên cứu, ứng dụng Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp vào thực tế các mô hình sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh được chuyển tiếp từ năm 2016. Với đề tài khoa học cấp tỉnh “Xây dựng mô hình ứng dụng khoa học công nghệ vào SXSH trong công nghiệp trên địa bàn tỉnh”, đội ngũ chuyên gia sản xuất sạch hơn của Sở Công Thương đưa ra chiến lược phòng ngừa tổng hợp về môi trường vào các quá trình sản xuất, nhằm nâng cao hiệu suất và giảm thiểu rủi ro môi trường. Qua đó giúp cho Ban lãnh đạo và đội ngũ công nhân của doanh nghiệp thấy chỉ cần một số điều chỉnh, thay đổi nhỏ trong quy trình sản xuất cũng đã mang lại những lợi ích to lớn, thiết thực.
Việc áp dụng một số giải pháp sản xuất sạch hơn tại nhà máy phân bón Bình Điền Quảng Trị đã giúp cho môi trường sản xuất của nhà máy được cải thiện nhiều về mức độ ô nhiễm bụi và tiếng ồn, qua đó đáp ứng cao hơn các yêu cầu về môi trường. Đối với hiệu quả kinh tế thì có thể thấy ngay sau khi áp dụng đã thu lợi cho công ty khoảng 1,5 tỷ đồng/năm thông qua việc thu hồi bụi phát tán trong quá trình sản xuất. Bên cạnh đó, thông qua hoạt động tập huấn, hội thảo và áp dụng Tiêu chuẩn 5S tại nhà máy đã nâng cao ý thức công nhân, người lao động, giảm thiểu nguy cơ tai nạn lao động trong quá trình sản xuất.
Trong lĩnh vực quản lý ngành, trong năm 2017 Sở Công Thương được UBND tỉnh giao thực hiện 02 đề tài khoa học cấp tỉnh “Điều tra, đánh giá năng lực sản xuất của các doanh nghiệp chế biến gỗ và đề xuất nhiệm vụ, giải pháp phát triển ngành công nghiệp sản xuất, chế biến gỗ trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đến năm 2025” và “Khảo sát, đánh nhu cầu vận chuyển tiêu thụ hàng hóa của các doanh nghiệp và đề xuất giải pháp phát triển dịch vụ logistics trên địa bàn tỉnh Quảng Trị”. Đây là lĩnh vực có tính cấp thiết phục vụ quản lý ngành công thương trong giai đoạn hiện nay.
Ngành chế biến gỗ - đặc biệt là gỗ rừng trồng tương đối quan trọng trong cơ cấu ngành công nghiệp chế biến tỉnh nhà hiện nay, là ngành có giá trị sản xuất chiếm tới gần 20% của toàn ngành công nghiệp chế biến toàn tỉnh; để có nhìn nhận, đánh giá chi tiết và đề ra định hướng, giải pháp, kiến nghị những chính sách phát triển ngành trong giai đoạn tiếp theo nhằm bảo đảm tính bền vững, đồng thời giảm thiểu sự lãng phí tài nguyên là hết sức cần thiết.
Bên cạnh đó, Quảng Trị là tỉnh vừa nằm trên trục quốc lộ, đường sắt Bắc Nam, vừa là điểm đầu trên tuyến đường huyết mạch chính của hành lang kinh tế Đông - Tây nối với Lào - Thái Lan - Myanmar qua cửa khẩu quốc tế Lao Bảo đến các cảng biển Miền Trung như: Cửa Việt, Chân Mây, Đà Nẵng. Có thể nói, đây là vị trí “giao điểm” để tạo ra mở rộng hợp tác kinh tế trong khu vực, phát triển thương mại và dịch vụ; cũng như đẩy mạnh xuất khẩu những hàng hoá nếu chúng ta có những đánh giá đúng đắn và lựa chọn giải pháp phát triển dịch vụ logistics phù hợp trong giai đoạn tiếp theo. Trên cơ sở những nghiên cứu, nhóm thực hiện đề tài đã hệ thống hoá những vấn đề lý luận và thực tiễn về logistics cho một số sản phẩm nông sản, công nghiệp chủ lực của tỉnh, góp phần định hướng phát triển theo hướng sản xuất hàng hoá có giá trị gia tăng cao. Đề xuất với lãnh đạo tỉnh hệ thống các giải pháp phát triển dịch vụ logistics của tỉnh Quảng Trị đối với các khâu thu gom và vận chuyển tiêu thụ hàng hoá nông sản chủ lực giai đoạn từ nay đến 2025, nhằm nâng cao chuỗi giá trị hàng hoá.
Ngoài công tác nghiên cứu phục vụ công tác quản lý nhà nước thì một số tổ chức, cá nhân trong Sở đã mạnh dạn phối hợp với các doanh nghiệp hoặc các chuyên gia bên ngoài ứng dụng một số tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất.
Với việc một số cán bộ viên chức kết hợp với nhóm chuyên gia bên ngoài chế tạo thành công các máy móc gia công cơ khí ứng dụng công nghệ CNC (Computer Numerical Control) đã giúp cho ngành cơ khí chế tạo của địa phương được nâng lên một vị thế mới. Ngoài việc nâng cao năng lực ngành cơ khí thì đây là lĩnh vực hết sức quan trọng để ứng dụng công nghệ điều khiển tự động bằng máy tính nhằm hỗ trợ các ngành sản xuất, chế biến của địa phương. Cho đến nay, nhóm đã chế tạo thành công các máy tiện, bào, điêu khắc mỹ nghệ, cắt plasma, phay tiện kim loại, cắt kính… theo công nghệ CNC. Trong năm, nhóm cũng đã đăng ký tham gia Hội thi Sáng tạo Khoa học – kỹ thuật tỉnh Quảng Trị lần thứ VII cho đề tài “Ứng dụng công nghệ CNC vào chế tạo Máy công cụ gia công đồ gỗ mỹ nghệ tự động” và được BTC trao giải Khuyến khích.
Trong quá trình công tác, nhận thấy việc chế tạo thuyền đánh cá bằng composite để thay thế cho thuyền gỗ là hết sức cần thiết; một số anh chị em đã mạnh dạn trao đổi với nhóm thợ thuyền để hoàn thiện quy trình sản xuất thuyền cá bằng vật liệu composite. Với việc chế tạo thành công thuyền cá bằng vật liệu mới thay thế cho thuyền gỗ đã mở ra hướng mới trong lĩnh vực sản xuất, chế tạo thuyền đánh cá phục vụ ngư dân vùng biển. Với một số ưu điểm nổi trội, đây là phương tiện hiện được khá nhiều ngư dân tin tưởng lựa chọn. Để ghi nhận những ý tưởng mới phục vụ nhu cầu đời sống và sản xuất, giải pháp cũng đã đạt giải tại Hội thi Sáng tạo Khoa học – kỹ thuật tỉnh năm nay.
Bên cạnh đó, đội ngũ công chức, viên chức của Sở Công Thương cũng tích cực trong các hoạt động hỗ trợ, tư vấn cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất các hình thức quản lý, quản trị; tổ chức sản xuất, nghiên cứu, cải tiến quy trình sản xuất theo hướng hợp lý, tiết kiệm nguyên vật liệu, năng lượng, giảm phác thải, tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Nhìn lại năm 2017, tuy không phải là đơn vị trong lĩnh vực khoa học công nghệ, nhưng hoạt động nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ tương đối sôi nổi; từ những hoạt động nghiên cứu phục vụ quản lý, phát triển ngành, cho đến các công tác triển khai ứng dụng tiến bộ khoa học vào thực tiễn và nhiệm vụ hỗ trợ các doanh nghiệp trong ngành đều được làm tốt. Hy vọng trong giai đoạn tiếp theo, các cán bộ công chức, viên chức ngành công thương sẽ năng động, tích cực hơn nữa để tiếp tục đề xuất những ý tưởng mới cũng như hỗ trợ đắc lực cho các doanh nghiệp để tạo đà cho sự phát triển./.
