Tháo gỡ khó khăn vướng mắc ở Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo

Cho đến nay ở Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo đã được đầu tư trên 1541 tỷ đồng để xây dựng kết cấu cơ sở hạ tầng. Bên cạnh đó với 1 số chính sách ưu đãi, đến tháng 3 năm 2016 tại đây đã thu hút được 62 dự án đăng ký đầu tư với tổng số vốn đăng ký gần 3698 tỷ đồng, trong đó có 43 dự án đã đi vào hoạt động với tổng vốn đầu tư 2988 tỷ đồng, 13 dự án đang triển khai xây dựng. Ngoài ra có 380 phương án kinh doanh thương mại, dịch vụ được cấp giấy chứng nhận đầu tư với tổng số vốn đăng lý 1500 tỷ đồng. Các dự án đầu tư và các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn đã đóng góp khá lớn nguồn thu cho ngân sách và giải quyết việc làm, thu nhập cho gần 4500 lao động trực tiếp và gần 500 lao động gián tiếp. Tuy nhiên, trong mấy năm trở lại đây, đặc biệt từ khi có Quyết đinh 72/2013/QĐ-TTg ngày 26/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ quy định cơ chế chính sách tài chính đối với Khu Kinh tế Cửa khẩu và Thông tư 109/2014/TT-BTC ngày 15/8/2014 của Bộ Tài Chính hướng dẫn thực hiện một số điều của Quyết định 72/2013/QĐ-TTg ra đời, do cơ chế chính sách thay đổi, nhiều chính sách ưu đãi bị cắt giảm nên tình hình thu hút đầu tư gặp khó khăn. Năm 2015 vừa qua chỉ có 2 dự án đăng ký đầu tư và trong 3 tháng đầu năm 2016 có 1 số nhà đầu tư đến tìm hiểu nhưng chưa có dự án nào được cấp giấy chứng nhận đầu tư. Mặt khác hiện tại 1 số doanh nghiệp hoạt động đang gặp không ít khó khăn, sản xuất kinh doanh kém hiệu quả. Về tình hình hoạt động tại Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo sau khi áp dụng mô hình kiểm tra 1 cửa 1 lần dừng, từ năm 2013, 2014 kim ngạch xuất nhập khẩu vẫn giữ mức tăng ổn định, riêng năm 2015 sụt giảm, đạt khoảng 50% so với năm 2014, hoạt động xuất nhập cảnh năm 2015 cũng giảm so với các năm trước. Ông Lưu Việt Hưng, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Lao Bảo cho hay: Hiện nay có 1 số khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện đó là mô hình kiểm tra 1 cửa 1 lần dừng là mô hình mới được thử nghiệm lần đầu tiên nên bước đầu gây ra sự bỡ ngỡ đối với doanh nghiệp cũng như hành khách. Đồng thời hệ thống cơ sở hạ tầng của 2 bên chưa tương thích và còn một số vướng mắc trong phối hợp thực hiện giữa các cơ quan chức năng tại cửa khẩu phía Lào cũng như tại cửa khẩu phía Việt Nam.
Tìm hiểu thực tế cho thấy nguyên nhân thu hút đầu tư ở Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo khó khăn và hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu qua cửa khẩu giảm là do việc quy hoạch và đầu tư cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, còn vướng mắc về một số cơ  chế chính sách về thuế nhập khẩu, chính sách ưu đãi về thuế tiêu thụ đặc biệt, doanh nghiệp phải chịu nhiều loại phí. Điều đáng nói hơn là trên tuyến đường 9 gần đây cả 2 phía Việt Nam và Lào ngày càng xuất hiện nhiều lực lượng chức năng với các chốt trạm tham gia kiểm tra, kiểm soát đối với hàng hóa, phương tiện trước và sau khi đã được thông quan qua cửa khẩu, gây nên ách tắc, chậm trễ, tăng phí của doanh nghiệp. Trước tình hình đó, mới đây UBND tỉnh đã thành lập Đoàn công tác đi kiểm tra thực tế và làm việc với các ngành chức năng tại Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo. Ông Nguyễn Đức Chính, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị chỉ đạo: cần phải triển khai quyết liệt, kịp thời và đồng bộ một số giải pháp quan trọng. Theo đó UBND tỉnh giao cho Trung tâm quản lý Cửa khẩu xây dựng quy trình kiểm tra giữa các lực lượng hoạt động tại cửa khẩu, đảm bảo sự thông thoáng cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, nghiên cứu tình hình thực tế của việc thu phí và đề xuất việc giảm, miễn, ngay từ bây giờ không thu phí xe sang tải nữa chỉ thu phí xe qua Cửa khẩu. Vấn đề thứ hai, tỉnh sẽ gặp gỡ tất cả các nhà đầu tư để lắng nghe ý kiến, tìm cách hỗ trợ giúp đỡ họ, tạo thuận lợi trong sản xuất kinh doanh để tăng doanh thu cũng như đảm bảo việc làm cho người lao động. Giao cho các lực lượng Hải quan và Biên Phòng đề xuất cơ chế phối hợp theo hướng phải bảo đảm hết sức thông thoáng, nhất là tại Cổng B Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo, nghiên cứu đề xuất phương án tổ chức Trạm kiểm soát Tân Hợp cho phù hợp. UBND sẽ tổ chức đoàn liên ngành kiểm tra, kiểm soát hoạt động của các Đội kiểm tra, kiểm soát, bảo đảm cho đường 9 thông thoáng.
Để Khu Kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo tiếp tục là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư cũng như lượng hàng hóa, người và phương tiện qua lại Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo ngày càng tăng, tỉnh Quảng Trị đã và đang tìm các giải pháp mạnh, nhất là chỉ đạo các đơn vị chức năng tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, phong cách làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức, ban hành nhiều chính sách thuế suất ưu đãi. Đồng thời kiến nghị với Chính phủ sửa đổi Quyết định 72, phối hợp với phía nước bạn Lào xây dựng hiệp định hợp tác Việt-Lào, kiến nghị Bộ Tài chính xem xét, sửa đổi Thông tư 109.