Với sự quan tâm của Trung ương, từ khi đi vào hoạt động đến nay sau 19 năm, tỉnh Quảng Trị đã đầu tư trên 1600 tỷ đồng để xây dựng kết cấu hạ tầng ở Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo. Bên cạnh đó, với những chính sách ưu đãi, đến nay ở đây đã thu hút được 63 dự án đầu tư với tổng số vốn đăng ký gần 3698 tỷ đồng, trong đó có 46 dự án đã đi vào hoạt động với tổng vốn đầu tư 3029 tỷ đồng, Ngoài ra có 550 doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại diện đang hoạt đông và có trên 400 phương án kinh doanh của doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đầu tư hoạt động. Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng các doanh nghiệp đã nỗ lực duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh thu năm 2016 đạt hơn 1000 tỷ đồng, đóng góp nguồn thu cho ngân sách hơn 80 tỷ, giải quyết việc làm, thu nhập cho 2500 lao động với mưc thu nhập bình quân hàng tháng 6,2 triệu đồng. Tuy nhiên, điều đáng quan tâm đó là từ tháng 10/2014, Thông tư 109 của Bộ Tài chính ra đời, hàng hóa nhập vào hay xuất đi từ Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo đều phải chịu thuế nên tình hình thu hút đầu tư ở đây mấy năm trở lại đây giảm mạnh, nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng sản xuất kinh doanh kém hiệu quả, hoạt động thương mại dịch vụ trầm lắng, các Trung tâm thương mại không còn sôi động như trước đây, lượng hàng hóa, người và phương tiện qua lại cửa khẩu giảm rõ rệt. Đặc biệt từ ngày 1 tháng 9 năm 2016, Luật thuế xuất nhập khẩu có hiệu lực, doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn. Ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch Hội doanh nghiệp Khu Kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo cho rằng: Theo Luật này thì Khu Kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo không có hàng rào cứng, điều này đồng nghĩa với không còn là Khu phi thuế quan nên những dự án đã đầu tư vào các khu này không còn được hưởng các chính sách ưu đãi, sẽ bị ảnh hưởng rất lớn đến kế hoạch sản xuất, kinh doanh, cũng như tiền của đã đầu tư.
Tìm hiểu thực tế cho thấy do cơ chế, chính sách thay đổi nên bên cạnh các dự án đi vào hoạt động có hiệu quả, 1 số dự án đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư nhưng chưa triển khai hoặc triển khai chậm, kéo dài, hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nhiệp khó khăn, nhất là trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ, 1 số dự án đã đầu tư xây dựng cơ sở vật chất khá hoàn chỉnh nhưng chưa đưa vào hoạt động, phải xem xét, chuyển hướng đầu tư, chuyển nhượng dự án. Đứng trước tình hình đó, tỉnh Quảng Trị đang tập trung tìm nhiều giải pháp, giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi để các nhà đầu tư, doanh nghiệp triển khai các dự án đã đăng ký, đề nghị các tổ chức tài chính, ngân hàng quan tâm đến việc hỗ trợ về nguồn vốn, xem xét cho nới thêm hạn mức tiền vay, thủ tục cho vay vốn. Về cơ chế chính sách, xem xét đề xuất phương án xây dựng khu phi thuế quan có hàng rào cứng trong Khu Kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo để tận dụng cơ sở vật chất sẵn có và chính sách ưu đãi khu phi thuế quan cho Khu Kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo. Ông Nguyễn Đức Chính, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị nhấn mạnh: Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã có báo cáo với Bộ Chính trị và Bộ Chính trị đã đồng ý chủ trương cho nghiên cứu để xây dựng cơ chế đặc thù của Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo cũng như xây dựng Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo và Đen sa vẳn thành khu đặc thù riêng.
Có thể nói, những hạn chế, vướng mắc trong cơ chế, chính sách đã tạo một rào cản lớn gây khó khăn, cản trở cho sự phát triển của Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo từng sầm uất một thời. Chính vì vậy sự cần thiết ở đây là cần có cơ chế đặc thù vì trong thực tế lâu nay không thể xây dựng hàng rào cứng nhưng ở đây vẫn đảm bảo điều kiện cho việc kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan, quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu này với bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu.
